عمارت شهربانی ارومیه یکی از شاخص‌ترین آثار باستانی این شهر است که در کنار ساختمان‌های شهرداری ، دادگستری و ستاد لشگر ۶۴ مجموعه‌ای قدرتمند را در میدان زیبای انقلاب ارومیه تشکیل داده‌اند. این عمارت زیبا و فاخر چند سالی است که تبدیل به موزه شده و به نام جدید «موزه بزرگ مردم‌شناسی ارومیه» مزین شده است.
این بنا همچون ساختمان شهرداری ارومیه، در سال ۱۳۰۷ به دستور رضا شاه در میدان توپخانه (انقلاب امروزی) ساخته شد. کاربری این بنا نظامی و اداری بوده است. «ملا اوستا» یکی از معماران چیره‌دست آن زمان کار معماری این عمارت را بر عهده داشت. همچنین وارطان هوانسیان، از مهندسان معمار مشهور آن زمان، به عنوان مهندس این عمارت انتخاب شد. ساخت بنا در سال ۱۳۱۰ به پایان رسید.
عمارت شهربانی حدود نیم قرن پس از ساخت یعنی در سال ۱۳۶۰ از یک ساختمان نظامی به یک ساختمان مسکونی تغییر کاربری داده شد.
این عمارت زیبا در ۲۲ تیر ماه سال ۱۳۷۹ با شماره ۲۷۶۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. همچنین در سال ۱۳۸۵، عملیات مرمت و نوسازی بنا توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری صورت گرفته است.
در سال ۱۳۹۲، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تصمیم گرفت تا این عمارت زیبای تاریخی را به موزه تبدیل نماید. به این ترتیب نام بنا به «موزه بزرگ مردم‌شناسی ارومیه» تغییر کرد. هم‌اکنون این عمارت، نه‌تنها با زیبایی خود شکوه میدان انقلاب ارومیه را دو چندان می‌کند، بلکه تاریخ و فرهنگ مردم ارومیه را در قالب موزه به گردشگران عزیز معرفی می‌کند.